Ορισμός της γαστροοισοφγικής παλινδρόμησης είναι η παλινδρόμηση γαστρικού οξέος και άλλων περιεχομένων του στομάχου εντός του οισοφάγου λόγω των ανεπαρκών φραγμών στην γαστροοισοφαγική συμβολή.

Ο φυσιολογικός αντιπαλινδρομικός μηχανισμός αποτελείται από τον ΚΟΣ (Κατώτερος Οισοφαγικός Σφιγκτήρας), τα σκέλη του διαφράγματος και την ανατομική θέση της γαστροοισοφαγικής συμβολής.

Καταστάσεις που δημιουργούν γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι αρκετές, όπως μεγάλο γεύμα, κατάκλιση, σκύψιμο, διαφραγματόκηλη και μεγάλη γαστρική πίεση (παχυσαρκία, κύηση, ασκίτης, στενά ρούχα).

Η συνολική έκθεση του οισοφάγου στο οξύ του στομάχου προσδιορίζει την έκταση της βλάβης (οισοφαγίτιδα). Η έκθεση εξαρτάται από την ποσότητα του παλινδρομούντος υλικού αλλά και από τον χρόνο παραμονής του στον οισοφάγο.

Η οισοφαγίτιδα είναι μια επιπλοκή της παλινδρόμησης. Τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της οισοφαγίτιδας είναι οπισθοστερνικός καύσος ( καούρα) η οποία μπορεί να φτάσει μέχρι και την στοματική κοιλότητα με αποτέλεσμα επίμονου βήχα, λαρυγγίτιδα, βραχνάδα και πνευμονική εισρόφηση.

Άλλα τυπικά συμπτώματα είναι στηθαγχικού τύπου άλγος, ερυγές, δυσφαγία (δυσκολία στην κατάποση) και αίσθηση ξένου σώματος.

Αξίζει να σημειωθεί αρκετοί ασθενείς με οισοφαγίτιδα μπορεί να παραμείνουν ασυμπτωματικοί.

Η διάγνωση είναι εύκολο να τεθεί από το ιστορικό και μόνο. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι η αναγνώριση και ο αποκλεισμός στεφανιαίας νόσου. Χρήσιμο εργαλείο για την διαγνωστική προσέγγιση της οισοφαγίτιδος είναι η γαστροσκόπηση, έτσι ώστε να επιβεβαιωθεί η διάγνωση ή/και να αναγνωριστούν οι επιπλοκές.

Μια σημαντική επιπλοκή της οισοφαγίτιδος είναι ο «οισοφάγος Barrett». Κατά τη διάρκεια της ενδοσκόπησης και βάσει της ενδοσκοπικής εικόνας του οισοφάγου δύναται η επιλογή της βιοψίας όπου και θα επιβεβαιώσει, στο εργαστήριο, την όποια αλλοίωση του βλεννογονου του οισοφάγου (οισοφαγίτιδα-οισοφάγος Barrett).

Στόχος της θεραπείας είναι η ανακούφιση των συμπτωμάτων, η επούλωση της οισοφαγίτιδας αλλά και των επιπλοκών της.

Η αντιμετώπιση των μη επιπλεγμένων περιπτώσεων μπορεί να γίνει απλα με βελτίωση των διατροφικών συνηθειών όπως:

• Μείωση σωματικού βάρους
• Ανύψωση της κορυφής του κρεβατιού
• Αποφυγή καπνίσματος
• Αποφυγή κατανάλωσης:
  • Λιπαρών ουσιών-τηγανιτά
  • Καφές
  • Σοκολάτας
  • Αλκοόλ
  • Χυμό πορτοκάλι-λεμόνι
  • Ανθρακούχα ποτά
  • Τσίχλες- καραμέλες

Σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων προσφέρουν τα μικρά και συχνά γεύματα όπως και η αποφυγή κατάκλισης για 2-3 ώρες μετά το φαγητό.

Η φαρμακευτική προσέγγιση για την θεραπεία της παλινδρόμησης είναι η μείωση της έκκρισης του γαστρικού οξέος, η οποία επιτυγχάνεται με τους αναστολείς της αντλίας πρωτονίων (πραζόλες) οι οποίες σχεδόν αντικατέσθησαν τα παλαιότερα φάρμακα όπως αντιοξινα σιμεθικονη ,ρανιτιδινη και φαμοτιδινη ).Οι πραζολεσ Πετυχαίνουν σχεδόν πληρη μείωση του γαστρικού οξέος με ελάχιστες ανεπιθύμητες ενέργειες με γρηγορη ανακουφηση των συμτωματων αλλα και επουλωση των βλαβων.

Η δοση και η διάρκεια της θεραπείας πιστοποιείται σύμφωνα με τις ανάγκες κάθε ασθενή.